WTO got ku "bazirganiya cîhanî nîşanên vejîna ji qeyraneke kûr a ji ber COVID-19ê nîşan dide," lê hişyarî da ku "her başbûnek dikare ji ber bandorên pandemiya berdewam were asteng kirin."
CENEVRE — Rêxistina Bazirganiya Cîhanê (WTO) di pêşbîniya xwe ya bazirganiyê ya sererastkirî de roja Sêşemê got ku tê payîn ku bazirganiya kelûpelan a cîhanî di sala 2020an de ji sedî 9.2 kêm bibe û di sala 2021an de jî ji sedî 7.2 zêde bibe.
Di meha Nîsanê de, WTOyê pêşbînî kiribû ku rêjeya bazirganiya kelûpelan a cîhanî ji bo sala 2020an di navbera ji sedî 13 û ji sedî 32 de kêm bibe, ji ber ku pandemiya COVID-19 çalakiyên aborî yên normal û jiyana li çaraliyê cîhanê asteng kiriye.
Aborînasên WTOyê di daxuyaniyek çapemeniyê de rave kirin ku "Bazirganiya cîhanî nîşanên vejînê ji qeyraneke kûr a ji ber COVID-19ê nîşan dide," û lê zêde kirin ku "performansa bazirganiyê ya xurt di Hezîran û Tîrmehê de hin nîşanên geşbîniyê ji bo mezinbûna bazirganiya giştî di sala 2020an de anîne."
Lêbelê, pêşbîniya nûvekirî ya WTOyê ji bo sala bê ji texmîna berê ya mezinbûna ji sedî 21.3 pesîmîsttir e, û bazirganiya kelûpelan di sala 2021an de ji meyla berî pandemiyê pir li jêr dihêle.
WTO hişyarî da ku "her başbûnek dikare ji ber bandorên pandemiyê yên berdewam were asteng kirin."
Cîgirê Serokê Giştî yê WTOyê Yi Xiaozhun di konfranseke rojnamevanî de got ku bandora krîzê li ser bazirganiyê li gorî herêman bi awayekî berbiçav cuda bûye, bi "kêmkirinên nisbeten nerm" ên qebareya bazirganiyê li Asyayê û "kêmkirinên bihêztir" li Ewropa û Amerîkaya Bakur.
Aborînasê payebilind ê WTOyê Coleman Nee rave kir ku "Çîn piştgiriyê dide bazirganiya li herêma (Asyayê)" û "daxwaza hawirdekirinê ya Çînê bazirganiya nav-herêmî piştgirî dike" û "alîkariya beşdarbûna li daxwaza cîhanî dike".
Aborînasên WTOyê tekez kirin ku her çend kêmbûna bazirganiyê di dema pandemiya COVID-19 de dişibihe krîza darayî ya cîhanî ya 2008-09an jî, çarçoveya aborî pir cûda ye.
"Kêmbûna GDP di krîza aborî ya heyî de pir bihêztir bûye, lê kêmbûna bazirganiyê nermtir bûye," wan got, û zêde kirin ku tê payîn ku qebareya bazirganiya kelûpelan a cîhanê tenê bi qasî du qat ji GDP-ya cîhanê kêm bibe, li şûna şeş qat ji hilweşîna 2009-an.
Dema weşandinê: Cotmeh-12-2020
