Konferansa Bazirganî û Geşepêdanê ya Neteweyên Yekbûyî (UNCTAD) di Nirxandina Veguhestina Deryayî ya 2021an de got ku zêdebûna heyî ya rêjeyên barkirina konteyneran, ger berdewam bike, dikare asta bihayên hawirdekirinê yên gerdûnî heta 2023an bi rêjeya %11 û asta bihayên xerîdaran jî bi rêjeya %1,5 zêde bike.
Bandora lêçûnên barkêşiyê yên bilind dê li dewletên giravî yên piçûk ên di pêşveçûnê de (SIDS) mezintir be, ku dibe ku bihayên hawirdekirinê bi rêjeya %24 û bihayên xerîdaran bi rêjeya %7.5 zêde bibin. Li welatên herî kêm pêşketî (LDC), asta bihayên xerîdaran dikare bi rêjeya %2.2 zêde bibe.
Di dawiya sala 2020an de, rêjeyên barkêşiyê gihîştin astên neçaverêkirî. Ev yek di rêjeya spot a Endeksa Barkêşiya Konteyneran a Şanghayê (SCFI) de jî diyar bû.
Bo nimûne, rêjeya spot a SCFI li ser rêya Şanghay-Ewropayê di Hezîrana 2020an de ji 1,000 dolarî serê TEU kêmtir bû, di dawiya sala 2020an de gihîşt nêzîkî 4,000 dolarî serê TEU, û di dawiya Mijdara 2021an de gihîşt 7,552 dolarî serê TEU.
Herwiha, tê payîn ku rêjeyên barhilgiriyê ji ber daxwaza bihêz a berdewam digel nezelaliya peydakirinê û fikarên li ser karîgeriya veguhastin û benderan bilind bimînin.
Li gorî rapora herî dawî ya Sea-Intelligence, şîrketeke daneyên deryayî û şêwirmendiyê ya navenda wê li Kopenhagenê, dibe ku ji du salan zêdetir bidome heta ku barkêşiya deryayî vegere asta normal.
Ji bo vê yekê, me zêdebûna rêjeya heftane ya navînî ji bo 5 heyamên bi zêdebûna rêjeyê hesab kir. Bi navînî, di 5 heyamên kêmbûnê de, rêje bi navînî -0.6 xalên sedî di hefteyê de kêm bûn. Di 5 heyamên zêdebûnê de, me dît ku rêje di vê heyamê de bi 1.1 xalên sedî zêde bûn. Ev yek di navbera zêdebûn û kêmbûnê de faktorek 1.8 nîşan dide, ev tê vê wateyê ku zêdebûna rêjeyê, li ser bingeha heftane, ji kêmbûnan %80 bihêztir e. Ji ber ku asta rêjeya heyî piştî heyamek 17-mehî ya zêdebûna rêjeyê ya domdar tê, encam dibe 30 meh berî vegera endeksa 1000.
Analîza UNCTAD nîşan dide ku rêjeyên barhilgir ên bilindtir bandorek mezintir li ser bihayên xerîdar ên hin kelûpelan dikin ji yên din, nemaze yên ku bêtir bi zincîrên dabînkirina gerdûnî ve girêdayî ne, wekî komputer û hilberên elektronîkî û optîkî.
Rêjeyên bilind dê bandorê li ser tiştên bi nirxa kêm a zêdekirî yên wekî mobîlya, tekstîl, cil û berg û berhemên çerm jî bike, ku hilberîna wan pir caran li ser aboriyên bi mûçeyên kêm û dûrî bazarên sereke yên xerîdaran dabeş dibe. UNCTAD pêşbînî dike ku bihayên xerîdaran li ser van tiştan bi rêjeya %10.2 zêde bibin.
Dema weşandinê: 30 Mijdar-2021
